Nieuwsuur van NOS organiseerde donderdag 5 januari 2012  een  unieke televisie uitzending gepresenteerd door de professional Twan Huys in het hoofdkantoor van De Nederlandsche Bank (DNB) aan het Frederiksplein in Amsterdam. President Klaas Knot van DNB trad daar met streng geselecteerd publiek in op als waardig verdediger van de euro. Hij was duidelijk over de noodzaak om korting toe te passen over de pensioenen, de hypotheekschulden van burgers op lange termijn terug te dringen door vermindering van de hypotheekrenteaftrek en om het Europese Fonds van 750 miljard euro aanzienlijk te versterken ook al noemde hij geen eindbedrag. Ook riep hij Duitsland tot de orde. Het optreden van Knot was verfrissend en openhartig.

De verantwoordelijkheid  voor de Eurocrisis legde hij bij de politieke leiders van de 17 eurolanden die hij opriep om veel sneller bufferfondsen bij elkaar te brengen en de economische en fiscale unie te versterken.  Over de mogelijkheid dat de euro uiteenvalt schetste hij een horror scenario van absolute financiële chaos in Europa.  Hij haakte aan bij het liberale en wat romantische beeld van de Belg Guy Verhofstad die een fervent voorstander is van het in stand houden van de euro, ook met Griekenland erbij.

Ik deel de meningen van Klaas Knot en Verhofstad en was tegelijkertijd verheugd dat Ayaan Hirsi Ali nu Ferguson heet, want getrouwd is met de invloedrijke Britse historicus Niall Ferguson en een baby heeft. Ook dat kwam – eigenlijk als het grootste, oude nieuws – in het programma voorbij omdat Ferguson commentaar gaf op de eurocrisis. Het gaat immers om de toekomst van de kinderen.

Tegelijkertijd hing er over de uitzending een sfeer van pessimisme die niet doorbroken kon worden omdat Knot er tegelijkertijd niet voor terugschrok om een rampscenario te schetsen mocht de politiek er niet in slagen voldoende geld bijeen te brengen om een Europese financiële buffer aan te leggen die speculanten tegen de euro ervan weerhoudt om deze en in het bijzonder staatsleningen van  afzonderlijke landen aan te vallen. Daarvoor zijn euroleningen nodig en niet leningen van de afzonderlijke landen en vooral Duitsland houdt dat tegen.

Knot riep Duitsland dan ook op meer dan vierkant achter de euro te gaan staan. Hoewel Knot door de kwaliteit van zijn analyse en de wijze waarop hij dat verwoordt gezag afdwingt krijgt hij dat niet omdat hij tegelijkertijd ook de onzekere kaarten op tafel gooit en daarmee de kijker onderdeel van het probleem maakt. Zo zei hij bijvoorbeeld dat DNB op alle scenario’s voorbereid is, dus ook op de terugkeer van de gulden.

Wanneer de burger het probleem moet oplossen betekent dat bijvoorbeeld dat houders van hypotheken van meer dan 90%  van de WOZ waarde van een huis zelf een persoonlijk plan moeten maken om te sparen en deze schuld geleidelijk af te lossen want zij zullen stap voor stap de rente  niet meer kunnen aftrekken. Maar hoe kan dat wanneer inkomens en huizenprijzen dalen?  Het vraagstuk daalt neer naar de individuele, stemmende burger. Daarmee is het gezag van presidenten van de Centrale Bank, dat onder Nout Wellink zwaar is afgekalfd niet meer vanzelfsprekend. De restauranteigenaar in IJmuiden en de opticien in Amsterdam spreken in het hoofdkantoor van de Centrale Bank een woordje mee.

De politiek, de toezichthouder en de banken kunnen de euro niet meer alleen redden en de sceptici winnen terrein in een proces dat via zwakke democratische kanalen beslecht moet worden. Mijn inzicht is dat alles gedaan moet worden om de euro voor alle ledenlanden te versterken en daarvoor ook de prijs te betalen, maar deze uitzending liet de onzekerheid bestaan. Dat is een knappe prestatie van de makers ervan. Burgers staan voor de taak hun stem uit te brengen over een onderwerp dat het bevattingsvermogen te boven gaat en toch mensenwerk is.

Titel: Hard en duidelijk betoog Klaas Knot Auteur: Adriaan Meij Beschikbaar als: Adobe PDF document (172 Kb) Aantal pagina's: 1 Uitgegeven: 6 januari 2012 Onderzoekskosten: Prijs excl. BTW:  € 0,00 9% BTW (laag):  € 0,00 Verzendkosten:  € 0,00 Totaal:  Gratis!

Bent u abonnee? Log dan nu in om deze publicatie direct te downloaden: Gebruikersnaam: Wachtwoord: Opslaan • Login vergeten? • Abonneer nu